Financieel Jaarverslag 2022 en Toelichting op de Jaarrekening 2022
VERSLAG VAN HET BESTUUR
In het verslagjaar is aan enkele belangrijke projecten voor de geestelijke gezondheidszorg (ggz) gewerkt, zowel vanuit Nederland als op locatie in Burundi.
KzG heeft een langdurige samenwerking met het Centre Neuro-Psychiatrique de Kamenge (CNPK) in Bujumbura, de grootste stad in Burundi. De deskundigheidsbevordering en opleidingen voor artsen, verpleegkundigen en psychologen in het CNPK worden voortgezet en zijn nu gericht op de positie als derdelijns referentieziekenhuis. Tijdens twee periodes in 2022 heeft KzG hier opnieuw aan bijgedragen, evenals aan het uitwerken van protocollen. De positie als referentieziekenhuis sluit volledig aan bij het Burundese overheidsbeleid van decentralisatie en integratie van de ggz in de zorgstructuren in de Burundese provincies. De mede door KzG ingezette procedure van verwijzing van patiënten van en naar de eerste- en tweede- en derdelijnszorg is onderdeel van het nationale beleid geworden. Ook is in het nationale beleid nu opgenomen dat er Burundese artsen in het buitenland gaan worden opgeleid tot psychiater. De twee psychiaters in het CNPK hebben opleidingsbevoegdheid voor stages op het niveau van medisch specialisten. Dit is van groot belang, omdat er in Burundi momenteel nog altijd slechts vier psychiaters werken, wat het in eigen land opleiden van medisch specialisten bemoeilijkt. Internationale contacten dragen bij aan verbetering van de zorg, indien dit in een internationaal erkend kader wordt gerealiseerd. Dit is nu het geval. Het is een project van meer dan 10 jaar, dat wordt gecoördineerd vanuit de Université du Burundi.
Contacten met het Ministerie van Openbare Gezondheid in Burundi zijn in 2022 onderhouden en versterkt ten behoeve van samenwerking in het kader van zorgaanbod en decentralisatie op gebied van de ggz in brede zin.
Op een Burundees congres over psychosociale zorg werd in 2022 een lezing verzorgd door KzG.
Voor de opleidingen van artsen en verpleegkundigen in de ggz in de Burundese provincies zijn de in het verleden door KzG getrainde WHO-gecertificeerde leraren van het CNPK actief. Het CNPK werkt samen met de partnerorganisatie THARS (Trauma Healing And Reconciliation Services), die mede de opleiding voor de gezondheidswerkers in de heuvels verzorgt. Deze samenwerking vindt plaats vanuit het project Ni Abacu (letterlijk: Zij zijn de onzen) en wordt gefinancierd vanuit Zwitserland. Voor de opleiding van de gezondheidswerkers was vertaling van het WHO-lesmateriaal, de humanitaire versie van de Mental Health Gap (mhGAP-HIG), gewenst. Hiervoor heeft KzG, op basis van een contract met de WHO, waarin ook het copyright goed is geregeld, in 2022 de vertaling kunnen afronden. Een ervaren en hoogopgeleid team van trainers mhGAP-HIG heeft het gehele studieboek vertaald naar het Kirundi, de lokale taal in Burundi. Dit was een relevant project omdat veel gezondheidswerkers naast het Kirundi geen andere taal spreken, ook niet het Frans dat in de grote stad vaak wordt gesproken. Dit vertaalproject is volledig gefinancierd door KzG. Nederlandse designers hebben als vrijwilligers met de Burundese leerkrachten een professionele omslag ontworpen die past bij de cultuur en erg wordt gewaardeerd. In 2022 is de lay-out van de tekst van de vertaling verzorgd door de UNHCR. Inmiddels is de vertaling gratis beschikbaar en te downloaden vanaf de sites van KzG, de WHO en de UNHCR. Voor de verdere opleidingen van gezondheidswerkers in de provincies zijn gedrukte exemplaren van de vertaling door KzG beschikbaar gesteld, omdat er in de provincies nauwelijks internet beschikbaar is en de meeste opleidelingen niet over een computer of smartphone beschikken. Het eerste exemplaar van de vertaling is door KzG aangeboden aan de echtgenote van de Burundese president.
In het verlengde van de genoemde opleidingen en vertaling heeft KzG een begin gemaakt met samenwerking met de Université du Burundi en het Institut National de la Santé Publique in een Burundees Onderzoeksconsortium, om te komen tot gericht wetenschappelijk onderzoek en wederzijdse kennisuitwisseling over de openbare ggz en de beleving van ziektes. Ook zijn hiervoor in Nederland door KzG contacten gelegd met onderzoeksinstellingen op gebied van cultuur en de ggz. KzG heeft een bescheiden fonds voor aanloopkosten beschikbaar gesteld.
Voor KzG blijven continuïteit, cultuur en effectiviteit fundamenteel voorop staan bij de projecten van kennisdeling, naast zelfwerkzaamheid. Bepalend voor het succes van kennisoverdracht is de continuïteit van de inspanningen en het vermogen om binnen de bestaande cultuur samen te werken met betrouwbare lokale partners. KzG werkt bij de kennisdeling door vrijwilligers met beperkte financiële middelen, maar voor diverse activiteiten in Burundi is zeker financiering nodig. Hierbij moet voornamelijk worden gedacht aan studiemateriaal en reis- en verblijfskosten voor de deelnemers. De lokale leraren en vertalers ontvingen ook in 2022 een bescheiden maar eerlijke vergoeding voor gewerkte dagen. De coördinatie wordt kosteloos verzorgd door KzG.
Fondsenwervingsacties in Nederland hebben in 2022 plaatsgevonden in de vorm van promotie op culturele markten, congressen en diverse lezingen, en daarnaast boekverkoop. Middels (inter)nationale congressen is het netwerk verder uitgebreid. In 2022 verscheen in Nederland een boek voor jonge artsen, waaraan KzG een bijdrage leverde. Voor een Belgische organisatie werd een groot aantal teksten over Burundi geschreven door KzG. Van 2020 tot en met 2022 heeft Stichting Kennis zonder Grenzen met informatie en advies bijgedragen aan de voorbereiding van een internationaal congres van de Nederlandse overheid in Rwanda, over de ggz in het Grote Merengebied. Helaas is dit congres verschillende malen uitgesteld en momenteel is niet duidelijk of het alsnog zal plaatsvinden.
KzG heeft in de afgelopen jaren veel kennis en begrip verworven over Burundi en vanuit Burundi. KzG is voor het CNPK nog altijd een belangrijke gesprekspartner. Ook westerse organisaties vroegen in 2022 KzG om advies.
De actuele situatie in het land is ook in 2022 gevolgd. Op de website van KzG werd via de rubriek ‘Nieuws’ voor diverse informatie gezorgd.
Met de uitvoerende en ondersteunende organisatie voor de bakkerijen voor kansarme jongeren, de OPDE als lokale partner van KzG, werd contact onderhouden.
BELEID IN 2023:
Het beleid in 2023 zal zich hoofdzakelijk richten op toegankelijke psychosociale zorg in Burundi:
De bijdrage aan opleidingen in de GGZ via het CNPK, centraal en decentraal, zal worden gecontinueerd.
Indien voldoende financiering kan worden gevonden, zal KzG bijdragen aan het ontwikkelen van cultuursensitieve instructievideo’s in de lokale taal, passend bij de mhGAP-HIG opleidingsmethode en de voorlichting over geestelijke gezondheid.
Het project voor wetenschappelijk onderzoek naar geestelijke gezondheid in Burundi zal worden gecontinueerd met het Burundese consortium en Nederlandse of andere internationale onderzoeksinstellingen. Aangezien er nog erg weinig informatie op dit gebied beschikbaar is en grote westerse organisaties zijn gaan beseffen dat er een ernstig kennishiaat bestaat op gebied van cultuur, zorg en toegankelijke zorgorganisatie, is het opgezette Burundese consortium een belangrijk gremium aan het worden.
Het bestuur van KzG onderzoekt de mogelijkheid om Nederlandse en Belgische artsen die in opleiding zijn tot psychiater gesuperviseerd stage te laten lopen in Burundi, waarbij zij meewerken aan de noodzakelijke kennisdeling met Burundese artsen.
Wanneer zich mogelijkheden voordoen die aansluiten bij deze projecten of bij de doelstellingen van KzG zal het bestuur inschatten of uitvoering hiervan haalbaar zal zijn.
FINANCIEEL VERSLAG
INKOMSTEN
Boeken
In totaal zijn 106 boeken verkocht met een totaal opbrengst van € 1517,-, met een onderverdeling naar Een goede geest bestaat niet (57 exemplaren) en Wij zijn allemaal Nomaden (49 exemplaren). De verkoop vindt voornamelijk plaats via de site van KzG.
Giften en donaties
Er zijn betrokken organisaties en individuele partners die KzG (periodiek) ondersteunen. In 2022 is een grote donatie ontvangen die het mogelijke maakte om de eerste oplage van de vertaalde mhGAP-HIG te drukken.
Diversen
Door aanwezigheid op symposia en congressen en het verzorgen van diverse lezingen heeft KzG telkens aandacht gevraagd voor Burundi, dat nog steeds hoog op de lijst van armste landen staat. Op het jaarlijkse Hertme-festival en op de Hilversumse Afrika-dag was KzG met een stand aanwezig met een sponsoractie en werden Burundese producten gepresenteerd.
UITGAVEN
Projecten
De projectkosten betreffen reis- en covid-vaccinatiekosten. De kosten in het Project Psychiatrie hebben betrekking op de productie van het vertaalde mhGAP-HIG lesboek naar het Kirundi.
Verkoopkosten
Kosten voor entree en kraam op de Afrikafestivals in Hertme en Hilversum.
Bestuurskosten
Ook in 2022 zijn voor de betrokken en belangeloze inzet van de bestuurders en vrijwilligers van de stichting geen kosten gemaakt.
Eigen vermogen
Door een positief resultaat van € 1382,- over 2022 is het eigen vermogen gestegen naar € 12.362,-.