Financieel Jaarverslag 2024 en Toelichting op de Jaarrekening 2024

VERSLAG VAN HET BESTUUR
In het verslagjaar is aan diverse projecten voor de geestelijke gezondheidszorg (ggz) in Burundi gewerkt. KzG heeft een langdurige samenwerking met het Centre Neuro-Psychiatrique de Kamenge (CNPK) in Bujumbura, de grootste stad in Burundi. Tijdens twee periodes in 2024 heeft KzG opnieuw ter plaatse bijgedragen aan de verdere ontwikkeling van het CNPK. De activiteiten zijn gericht op de positie als toekomstig opleidingsziekenhuis en referentieziekenhuis. De behandelprotocollen zijn nu door de overheid erkend en zijn in boekvorm verschenen. De positie als referentieziekenhuis sluit volledig aan bij het Burundese overheidsbeleid van decentralisatie en integratie van de ggz in de zorgstructuren in de Burundese provincies. De samenwerking met de Université du Burundi wordt onderhouden. De Burundese artsen die in de toekomst, na hun opleiding tot psychiater in Senegal en Benin, terugkomen in Burundi, gaan de ggz en het opleidingsziekenhuis versterken. Dit alles is van groot belang, omdat er in Burundi momenteel nog altijd slechts vier psychiaters werken, wat het in eigen land opleiden van medisch specialisten nu nog niet mogelijk maakt. Voor de inhoudelijke opzet voor de toekomstige bevoegdheden van het CNPK heeft KzG ondersteuning met kennis toegezegd.

Voor de opleidingen van artsen en verpleegkundigen in de ggz in de Burundese provincies zijn de in het verleden door KzG getrainde WHO-gecertificeerde leraren van het CNPK nog steeds actief. Het CNPK werkt samen met de partnerorganisatie THARS (Trauma Healing And Reconciliation Services), die mede de opleiding voor de gezondheidswerkers in de heuvels verzorgt. Deze samenwerking vindt plaats vanuit het project Ni Abacu (letterlijk: Zij zijn de onzen) en wordt gefinancierd vanuit Zwitserland. Voor de opleiding van de gezondheidswerkers was vertaling van het WHO-lesmateriaal, de Mental Health Gap (mhGAP-HIG), gewenst. Hiervoor heeft KzG, op basis van een contract met de WHO, waarin ook het copyright goed is geregeld, in 2022 de vertaling kunnen afronden. Dit vertaalproject is volledig gecoördineerd en gefinancierd door KzG. Naast de vertaling, die gratis beschikbaar en te downloaden is vanaf de websites van KzG, de WHO en de UNHCR, zijn sinds 2024 ook op de Burundese cultuur en taal aangepaste instructiefilms beschikbaar. De films begeleiden hoofdstukken uit het lesboek. Dit project werd geheel gefinancierd door KzG.

De samenwerking die KzG heeft onderhouden met de Université du Burundi en het Institut National de la Santé Publique in een Burundees Onderzoeksconsortium, is in 2024 afgesloten. Reden hiervoor is dat vanuit de Universiteit Leiden (African Studies Centre) inmiddels contacten zijn gelegd met deze partners en het CNPK, om tot onderzoek te komen.

Voor KzG blijven continuïteit, cultuur en effectiviteit fundamenteel voorop staan bij de projecten van kennisdeling, naast zelfwerkzaamheid. Bepalend voor het succes van kennisoverdracht is de continuïteit van de inspanningen en het vermogen om binnen de bestaande cultuur samen te werken met betrouwbare lokale partners. KzG werkt bij de kennisdeling door vrijwilligers met beperkte financiële middelen, maar voor diverse activiteiten is zeker financiering nodig. Dit betreft bijvoorbeeld gerichte projectopleidingen, rond suïcidaliteit, perinatale psychiatrische zorg, kinderpsychiatrie, verslavingszorg, forensische psychiatrische zorg en rehabilitatiethema’s. De coördinatie wordt kosteloos verzorgd door KzG.
Fondsenwervingsacties in Nederland hebben in 2024 plaatsgevonden in de vorm van promotie op culturele markten en daarnaast boekverkoop.

De actuele situatie in het land is ook in 2024 gevolgd. Op de website van KzG werd via de rubriek ‘Nieuws’ voor diverse informatie gezorgd.

 

BELEID IN 2025:
Uit eerder onderzoek van Isteebu (Archive Nationale des Données du Burundi) over de mentale problematiek in Burundi komt indrukwekkend naar voren dat bij meer dan 42% van de bevolking mentale problematiek aan de orde is. De drie belangrijkste oorzaken hiervan staan beschreven als extreme armoede of werkeloosheid, chronische ziekte en erfelijkheid. Het is dus van belang om werk te maken van een betere ggz. Er komt ook meer gerichte belangstelling voor specifieke thema’s, zoals alcohol- en druggebruik onder jongeren en suïcides. Hierbij valt op dat de aanleidingen dikwijls liggen in de directe omgeving, maar bijna altijd voortvloeien uit armoede en werkeloosheid, variërend van weeskinderen en straatjongeren tot familiale conflicten. Het opleidingsniveau van de druggebruikers wordt beschreven als breed, met ca 29% ongeschoolden en ca 28% met juist een hogere opleiding. Uit onderzoeken komt naar voren dat belangrijke sociale problemen niet à priori verbonden zijn aan de langjarige socio-politieke historie met geweld van het land, of de crisis in de periode 2014 tot 2020. Dit is relevant omdat westerse onderzoekers vaak juist wel focussen op die traumatiserende periodes als oorzaak van psychische problematiek.
Op grond van deze gegevens zal het beleid van KzG zich in 2025 richten op
– de voorlichting over geestelijke gezondheid;
– de toegankelijkheid van de ggz;
– de bijdrage aan opleidingen in de ggz via het CNPK, centraal en decentraal;
– het inhoudelijk helpen implementeren van de toekomstige bevoegdheid als opleidingsziekenhuis in het CNPK (inhoudelijke ondersteuning in het project van Zwitserland);
– de bijdrage aan specifieke nieuwe behandelprotocollen in het CNPK;
– het helpen opzetten van projecten in en vanuit het CNPK voor moeder en kind, verslavingszorg, forensisch psychiatrische zorg en kinderpsychiatrie;
– het blijven volgen van de leefomstandigheden in Burundi;
– het verslag doen van de situatie in Burundi via de website;
– de fondsenwerving voor de projecten.